De beste voeding voor je brein, op korte en lange termijn

welke voeding is goed voor je hersens

Wat je dagelijks in je mond stopt heeft een enorme invloed op een goede werking van je hersens. Wist jij bijvoorbeeld dat 90 % van de gevallen van dementie wordt veroorzaakt door leefstijl? Ontdek de top 9 voedingsmiddelen voor een gezond brein. 

Een helder en creatief brein

De groei van nieuwe hersencellen

Het brein maakt ons hele leven nieuwe hersencellen aan, een proces dat neurogenese wordt genoemd [1]. Ook maken de hersencellen continu nieuwe verbindingen met elkaar. De mate van neurogenese heeft grote invloed op onze levenskwaliteit. Het zorgt er namelijk voor dat we:

  • helder kunnen denken
  • snel leren
  • emotioneel stabiel zijn
  • creatief zijn
  • een goed geheugen hebben
  • een positief gevoel hebben

Kortom: hoe meer je hersencellen groeien, hoe beter je je voelt. Alleen verloopt dit proces bij de één veel beter dan bij de ander. 

Wat is daarvoor nodig?

Wetenschappers hebben uitgebreid onderzocht wat de invloed is van voeding en leefstijl op de groei van hersencellen [1]. Ze zijn het erover eens dat het belangrijk is om te zorgen voor voldoende beweging, ontspanning en slaap. Maar de eerste essentiële stap is het eten van onbewerkte, plantaardige voeding. Dit zorgt namelijk voor een constante aanvoer van voedingsstoffen naar alle cellen, een snelle afvoer van afvalstoffen, een goede doorbloeding en de aanvoer van zuurstof. Precies wat je hersens nodig hebben.

Het effect van plantaardige voeding

Mensen die overstappen naar een gezonde plantaardige leefstijl ervaren positieve effecten voor het brein, die bovendien meetbaar zijn [1]. Wie vlees en zuivel vervangt door groente, peulvruchten en volkoren granen krijgt meer focus, concentratie, helder denkvermogen, creativiteit, een beter geheugen en een grotere emotionele stabiliteit. Het is geen quick-fix en kan een aantal maanden duren, maar uiteindelijk verbetert de kwaliteit van het leven hierdoor aanzienlijk!

Preventie van hersenaandoeningen

Dementie veroorzaakt door leefstijl

Hoe zit het op de lange termijn? Dementie is één van de ziekten die we nooit hopen te krijgen. Zeker wanneer je van dichtbij hebt meegemaakt hoe iemand langzaam aftakelt en in het niets verdwijnt. Zelf heb ik dit zien gebeuren bij mijn schoonvader, die net als ik reuma had en daarnaast de ziekte van Alzheimer kreeg. Wat had ik hem graag verteld over mijn eigen ervaring met leefstijl en reuma. Maar ook over de wetenschappelijke bewijzen dat diezelfde leefstijl de kans op dementie sterk laat dalen. 

Want: slechts een klein deel van de mensen die getroffen worden door dementie is genetisch belast. 90 % van de gevallen van dementie wordt veroorzaakt door leefstijl, is gebleken uit onderzoeken van neurowetenschappers [2]. Deze gevallen zijn dus te voorkomen. Hoe? Door een onbewerkt, plantaardig voedingspatroon boordevol voedingstoffen en zonder troep.

Voeding en de kans op Alzheimer

In een studie [3] waarbij de eetpatronen van 10 landen werden onderzocht, bleek dat het risico op de ziekte van Alzheimer toenam door het eten van vlees, eieren en volle zuivel. Dit komt waarschijnlijk door ophoping van cholesterol, wat de vorming van schadelijke amyloide plaques stimuleert. Deze eiwitneerslag heeft een verwoestend effect op de hersenen. Het goede nieuws is dat het risico op Alzheimer juist afnam bij een voedingspatroon van groente, fruit en volkoren granen

Andersom werkt het helaas ook. In Japan is de afgelopen decennia een grote toename geconstateerd van het aantal Alzheimer patiënten. Dit wordt gewijd aan de overgang van het traditionele eetpatroon dat rijk is aan rijst en groente naar een Westers eetpatroon met een hoge vleesconsumptie [4].

Naast preventie is het ook gelukt om de achteruitgang van de ziekte van Alzheimer stop te zetten én zelfs om deze om te keren. Dit is niet gelukt met medicatie, maar wel door middel van leefstijl: een combinatie van voeding, beweging, slaap en mediteren [1].

Het is nooit te laat om gezonder te eten

Goed nieuws: het is nooit te laat om gezonder te gaan eten. De neuronen in je hersenen blijven namelijk op elke leeftijd in staat om te groeien en nieuwe verbindingen aan te gaan, zodra ze de juiste voedingsstoffen krijgen. Wanneer dat keer op keer gebeurt, ga je de positieve effecten ervaren zoals helder denken en verbeterde concentratie. Maar krijgen de neuronen in plaats van voedingsstoffen alleen verzadigd vet, zout en suiker, dan zal het ze juist tegenwerken. Ontstekingen en oxidatie van de cellen nemen dan toe, met alle negatieve gevolgen.

Elke maaltijd die je neemt zal je brein helpen opbouwen of het juist beschadigen. Drie keer per dag heb je zelf die keuze.

Top 9 beste voeding voor het brein

Het is altijd verstandig om gevarieerd te eten en niet te focussen op twee of drie gezonde producten. Toch wordt in het boek The Alzheimer’s Solution [2] beschreven welke voeding het allerbeste is voor je hersenen. De top 9 zie je in het lijstje!

Op de eerste plaats staan donkere bladgroenten, zoals spinazie, boerenkool en rucola. Een Amerikaanse studie onder 1000 ouderen liet zien dat wie regelmatig donkere bladgroenten at, veel minder cognitieve achteruitgang ervoer dan wie dit niet at [5]. Dit kon wel 11 jaar schelen in hersenleeftijd! Genoeg reden dus om dit wat vaker te gaan eten, liefst 2 a 3 cups per dag.

Ik zal niet uitweiden over de overige acht punten, maar de lijst is onderbouwd door grote wetenschappelijke onderzoeken. Het is dus verstandig om hier zoveel mogelijk van te eten.

De TOP 9 voor je brein [2]:

  1. Donkere bladgroenten
  2. Volkoren granen
  3. Zaden
  4. Peulvruchten
  5. Bessen
  6. Noten
  7. Kruisbloemige groenten
  8. Groene thee
  9. Kruiden en specerijen

Samenvatting

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een gevarieerd onbewerkt, plantaardig voedingspatroon het beste is voor je brein op korte en lange termijn. Eet daarom zoveel mogelijk groente en fruit, en daarnaast volkoren granen, peulvruchten, noten en zaden. 

 

Referenties

[1] Brant Cortright: The Neurogenesis Diet and Lifestyle (2015). 

[2] Dean en Ayesha Sherzai: The Alzheimer’s Solution (2019).

[3] W.B. Grant: Using Multicountry Ecological and Observational Studies to Determine Dietary Risk Factors for Alzheimer's Disease. J. Am. Coll. Nutr. 35: 476-89 (2016).

[4]  Michael Greger: How not to die. Discover the foods scientifically proven to prevent and reverse disease (2015).

[5] M.C. Morris et al: Nutrients and bioactives in green leafy vegetables and cognitive decline: Prospective study. Neurology. 90: e214-e222 (2018).