Wat is kurkuma?

Kurkuma is afkomstig uit de wortel van de plant Curcuma longa. Het werkt als antioxidant en is ontstekingsremmend. Het is aan de ene kant heel sterk werkzaam, maar aan de andere kant slecht opneembaar in het bloed. Over beide punten vertel ik je hieronder meer, plus praktische tips voor in de keuken.

Kurkuma als ontstekingsremmer bij artrose

In een studie* uit 2019 bleek dat kurkuma even goed werkte als de ontstekingsremmer diclofenac bij artrose in de knie. Ook was het veiliger in gebruik. 

128 patiënten kregen dagelijks kurkuma extract of diclofenac. Beide groepen hadden elke week minder pijn. Na een maand had 90 % van de patiënten een verbetering van meer dan 50 %.

Met diclofenac hadden mensen last van bijwerkingen van diclofenac zoals maag- en darmproblemen. Dat was met kurkuma alleen bij een enkeling het geval, en minder ernstig dan bij diclofenac. 

De conclusie was dat kurkuma een goed en veilig alternatief is bij artrose in de knie.

Zo krachtig is kurkuma dus! En natuurlijk zijn die voordelen er niet alleen bij artrose en reuma, maar ook als je gezond bent en dat zo wilt houden. Het is namelijk een sterke antioxidant die beschermt tegen veroudering.

Opneembaarheid van kurkuma in het bloed

Vanwege de slechte opneembaarheid van kurkuma in het bloed zijn er allerlei varianten op de markt gebracht in de vorm van supplementen. Vaak zijn er kleine chemische aanpassingen gedaan aan de werkzame stof curcumine om de opneembaar te vergroten.

Ik gebruik zelf liever gewoon de onbewerkte, verse kurkuma wortel. Je krijgt alle stoffen uit de wortel binnen, in plaats van alleen één geëxtraheerd molecuul met de beste werkzaamheid. Ook is het een stuk goedkoper dan dure supplementen.

Er is dan wel een trucje nodig in verband met die slechte opneembaarheid. Combineer kurkuma altijd met wat versgemalen zwarte peper. Hiermee wordt de werkzame stof curcumine 10 keer beter in je bloed opgenomen. Probleem opgelost!

Kurkuma in de keuken

De verse kurkuma wortel kan je kopen bij de biowinkel en de grotere supermarkten. Lukt dat niet, dan is kurkuma in poedervorm ook een prima optie. Je kan een paar cm van de wortel gebruiken, en een halve tot hele theelepel kurkumapoeder.

Let bij de verse wortel wel op de gele verkleuring van je handen. Om dat te voorkomen schil ik de wortel niet en hou het zoveel mogelijk bij de schil vast. Die schil kan je gewoon eten.

Gebruik het in de curry, soep of zet er thee van samen met gember. Er is van alles mogelijk.

Let op met bloedverdunners

Kurkuma heeft een bloed verdunnend effect. Normaal gesproken is dit prima, behalve als je ook bloedverdunners gebruikt. Overleg dan even met je arts of je kurkuma kan gebruiken.

* Shep et al. Safety and efficacy of curcumin versus diclofenac in knee osteoarthritis: a randomized open-label parallel-arm study. Trials 20, 214 (2019).